+0 BƏYƏN
حسن و زهره
بیر بار اېکن، بیر یۉق اېکن، قدیم زمانده بیر پاده‌چی چال بیلن کمپیر بار اېکن. اولر‌‌‌‌‌نینگ نصیبه، گولبهار و زلفیه دېگن اوچ قیزی بۉله‌ر اېکن. آیدن آی، ییلدن ییل اۉتیبدی، قیزلرنینگ بۉیی یېتیبدی. نصیبه ییگیرمه بیرگه، گولبهار اۉن تۉقّیزگه، زلفیه اۉن سکّیزگه کیریبدی.
چال-کمپیر قیزلریگه ساوچی کېلمه‌گنی اوچون کېچه-یو کوندوز خفه بۉلیب یوریشیبدی. کونلردن بیر کونی چال کمپیرگه قره‌ب:
- قریگن چاغیمیزده جوده قیین احوالده قالدیک، بو اوچ قیز اۉغیل بۉلگنده بیزنی باقردی. هېچ بۉلمه‌سه بولرگه ساوچی کېلسه هم میلی اېدی، او هم یۉق، — دېب زارلنیبدی.
کمپیر چالگه جوابه‌ن:
— بیز‌نینگ کسبیمیز قشّاق پاده‌چیلیک بۉلگنیدن کېین قیزلریمیزنی کیم هم آله‌ر اېدی؟ — دېبدی. چال اۉیلب توریب، کمپیرگه بونده‌ی دېبدی:
— بیر مصلحت بار، قیزلریمیزنی اۉزیمیزگه اۉخشه‌گن کمبغلگه بېرسه‌ک دېیمن. اگر اولر معقول تاپسه، یېنگیل-اېلپی تۉی قیلیب، قیزیمیزنی بېره‌یلیک! چالنینگ بو مصلحتی کمپیرگه معقول توشیبدی.
چالدن اوّل کمپیر یۉلگه روانه بۉلیب، قشلاقده‌گی بای‌‌‌‌‌نینگ قراللری بیلن بیرمه-بیر اوچره‌شیب، هر قَیسیسیگه شونده‌ی دېبدی:
— باله‌م، سېنگه بیر سۉزیم بار، قیزلریم‌‌‌‌‌نینگ بۉیی یېتدی. «تېنگ تېنگگی بیلن» دېگنده‌ی، سېن هم کمبغل، مېن هم. تاپگه‌‌‌‌‌‌نینگنی تۉی قیلیب، قیزلریمیزدن خواهله‌گه‌‌نینگنی آله قال. لېکن کمپیر‌نینگ بو سۉزیگه هېچ قَیسی قرال کۉنمه‌بدی، کمپیر‌نینگ ایشی اونمه‌بدی.
بې‌چاره کمپیر پېشانه‌سیگه بیر اوریب، یۉلگه توشیبدی. شونده‌ی قیلیب، پاده‌چی‌نینگ قیزلری کویاوگه چیقمه‌ی یوره‌وېریبدیلر.
بیر کون قیزلر سۉزلشیب اۉتیریب: «آقجر‌نینگ توتی پیشیبدی، بیر باریب توتخۉرلیک قیلیب کېلمه‌یمیزمی؟» دېییشیبدی. سۉنگره اوچاولری آقجرگه کېتیشیبدی. باریشسه، توت پیشگن، همه یاق چمن‌زار، بلبللر سیره‌ماقده اېمیش. قیزلر کوندوزی توت یېییشیبدی. کېچه‌سی چَیله‌ده ایکّیسی یاتیب اوخله‌سه، بیری اویغاق، اۉتیریب پایلبدی. اوچه‌له قیز شو احوالده یوره‌وېریبدی.
اېندی گپنی باشقه یاقدن اېشیتینگ:
اۉشه یورت‌نینگ بیر ظالم پادشاه‌سی بار اېکن، اۉغیل-قیزگه زار اېکن، قیرق خاتینی بار اېکن-او، هېچ بیری توغمس اېکن. او بیر کون تختده اۉتیریب، وزیر-ووزرالری، دانشمند و سپاهیلرینی ییغیب، اولرگه شونده‌ی دېبدی:
— اې یارانلر، مېن پادشاه‌لیک دورینی سوریب، کۉپ کیف و صفا قیلدیم. اېندی عمریم غم-اندوه‌ده اۉتماقده. عالمدن اۉتسه‌م اۉرنیمده قاله‌دیگن اۉغیل-قیزیم یۉق. شو‌نینگ اوچون کمبغلمی، قشّاقمی، مېنگه بریبیر، تېزراق بیر قیز تاپیلسین، تاپیلگنده قیرق کون اولاق چاپیلسین!
شوندن سۉنگ وزیر-ووزرالر مصلحت قیلیب، هر یاققه ترقه‌لیشیبدی. پادشاه قیرق خاتینینی ییغیب:
— اې خاتینلریم، سیزلرنی کۉپ دنیا صرف قیلیب آلگن اېدیم. سیزلر بیلن شو وقتگچه یشه‌دیم، اېندی یاشیم اولغه‌ییب قالدی. هنوز فرزند کۉرمه‌گنیم اوچون جوده خفه‌من. اېندی ینه اویلنماقچیمن. مېنگه بیر خاتین آلیب بېرینگلر، — دېبدی.
خاتینلر هم راضی بۉلیشیبدی.
پادشاه: «بیر اۉغیل، بیر قیز کۉرسه‌م، کتّه تۉی قیلر اېدیم»، دېب اۉز-اۉزیچه خورسند بۉلیب یوررکن. قیرق خاتینی یشیرینچه ییغیلیب، مصلحت قیلیشیبدی. اولردن بیری توریب:
— پادشاه اویلنسه، فرزند کۉرسه، بیزگه غضب قیلسه، احوالیمیز قنده‌ی بۉله‌ر اېکن؟ — دېبدی. شونده پادشاه‌‌نینگ کتّه خاتینی، یعنی وزیر‌نینگ قیزی بونده‌ی دېبدی:
— های، خلایق! پادشاه فرزند کۉرمه‌گنیدن ینه اویلنماقچی. شو‌نینگ اوچون قشّاق بۉلسه هم، یېتیم بۉلسه هم بیر قیز تاپینگلر!
شونده بیر کیشی توریب:
— تقصیر، بیر قاشیق قانیمدن کېچسنگیز، بیر سۉز ایتسه‌م، — دېبدی. وزیر:
— ایت! — دېبدی.
— اې جناب وزیر. آقجرگه اوچته بۉیی یېتگن قیز کېلگنیگه اۉن کونچه بۉلدی. او یېرده توت غرق پیشگن، قیزلر کوندوزی توت یېیدیلر، کېچه‌سی بیر چَیله‌ده اوخله‌یدیلر، هېچ نرسه بیلن ایشلری یۉق. اوچاوی هم گۉزل، کېلیشگن قیز. اگر جنابلری معقول تاپسه‌لر، شولر قله‌ی بۉله‌ر اېکن؟
وزیر:
— مېنی اۉشه قیزلر یانیگه آلیب بار، اولرنی بیر کۉره‌ی-چی، قنده‌ی قیزلر اېکن، — دېبدی.
وزیر قیزلر چَیله‌سی یانیگه باریب قولاق سالسه، اولر گپلشیب اۉتیریشگن اېکن. نصیبه سینگیللریگه قره‌ب:
— پادشاه مېنی آلسه، بار هنریمنی ایشله‌تیب، اونگه شاهانه کییملر تیکیب بېرر اېدیم. بو کییملر دنیاده یگانه بۉله‌ر اېدی، — دېبدی. اۉرتنچه قیز گولبهار:
— پادشاه مېنی آلسه، اونگه شیرین-شیرین طعاملر پیشیریب بېرردیم. یېگنی بیلن تۉیمس اېدی، — دېبدی. کېنجه قیز زلفیه اېسه:
— پادشاه مېنی آلسه، ایکّی باله: حسن و زهره توغیب بېرر اېدیم، — دېبدی.
وزیر بو سۉزلرنی اېشیتیب بۉلیب، چَیله‌گه کیریب باریبدی. قیزلر اونی کۉریب، ا‌ۉرینلریدن توریبدیلر. وزیر قیزلرنینگ کییملریگه تیکیلیبدی: کییملری جُلدور-جُلدور اېکن. وزیر درحال پادشاه حضوریگه باریب، کۉرگن و اېشیتگنلرینی بیرمه-بیر ایتیب بېریبدی.
پادشاه وزیردن بو سۉزلرنی اېشیتگه‌چ، تېریسیگه سیغمی سېوینیبدی و وزیرگه قره‌ب:
— میلی، اۉشه کېنجه‌سینی آله‌ی، — دېبدی. سۉنگره وزیرنی ینه آقجرگه یوباریبدی.
وزیر آقجرگه باریب قیزلردن:
— پادشاه زلفیه‌نی آلماقچی، نیمه دېیسیزلر؟ — دېب سۉربدی. شونده زلفیه.
— کمبغل بۉلسه هم آته-آنه‌میز بار، اۉشه‌لر بیله‌ی سۉزلشسنگیز یخشی بۉله‌ردی، — دېبدی.
وزیرگه زلفیه‌‌نینگ گپی معقول توشیب، ملازملریدن بیرینی پاده‌چی چال حضوریگه یوباریبدی. ملازم پاده‌چی آلدیگه باریب:
— اې آته، سیز‌نینگ کیچیک قیزینگیزنی پادشاه آلماقچی. سیز شونگه نیمه دېیسیز؟ — دېب سۉره‌گنده، پاده‌چی بو سۉزگه ایشانمه‌ی:
— سیز مېنی الده‌ماقده‌چیمیز؟ — دېبدی.
ملازم چالنینگ ایشانمه‌گنینی آقجرگه باریب وزیرگه ایتیبدی. وزیر آقجرده‌گی همه آدملرنی ییغیب، مصلحت‌لشیبدی:
— اې خلایق، مېن پاده‌چیگه ملازمیمنی یوباردیم. او چالگه پادشاه زلفیه‌نی آلماقچی بۉلگنینی ایتیبدی. پاده‌چی: «مېنی الده‌یاتیرسیز»، دېبدی. اېندی سیزلر مېنگه قنده‌ی مصلحت بېره‌سیزلر؟
اوّل وزیرنی قیزلر آلدیگه باشلب بارگن چال بونده‌ی دېبدی:
— اې وزیر، «قوش تیلینی قوش بیله‌دی» دېگن مقال بار. قیشلاغیمیزده بیر پاده‌چی چال بار. اۉشه چالنی قیزلرنینگ آته‌سیگه یوبارسنگیز، بلکه او‌‌‌‌نینگ سۉزیگه ایشانر، — دېبدی.
بو مصلحت وزیرگه معقول توشیبدی. وزیر ایتیبدی:
— خۉپ، میلی، پاده‌چی چالنی تېزده چقیریب کېلینگ، گپلشیب کۉرسین.
پاده‌چی چالنی چقیریب کېلیبدیلر. او اېسه قۉرققنیدن تینمه‌ی ییغلب، بونده‌ی دېر اېمیش:
— تقصیر، مېن گناهکار اېمسمن. پاده باقیشدن باشقه هېچ نرسه‌نی بیلمه‌یمن. احوالیمگه رحم قیلینگ. خلق اونگه:
— قۉرقمه، باشقه گپ بار، — دېسه همکی، ینه قتّیقراق قۉرقیب:
— اې تقصیر، باله-چقه‌نگیز‌نینگ راحتینی کۉرینگ، مېن عیبدار اېمسمن. مېن ماللرنی هېچ اورمه‌یمن. تۉغری، بیر وقت بیر آله سیگیر یورمه‌گن اېدی. او‌‌‌‌نینگ شاخیگه بیر اورگن اېدیم، خلاص...— دېر اېمیش. وزیر کولیب:
— میلی، گناهینگنی کېچیردیم، اېندی سېنگه باشقه بیر گپ بار. سېنگه ایکّی کون مهلت بېره‌من. پادشاه اوچون پاده‌چی چالنینگ کیچکینه قیزیگه ساوچی بۉلیب باره‌سن. ایکّی کونده‌ن کېین کېلیب جوابینی مېنگه ایته‌سن، — دېبدی. پاده‌چی:
— خۉپ، تقصیر، خۉپ! قیز‌نینگ آته‌سی مېنگه تنیش، — دېب خورسند بۉلیب چیقیب کېتیبدی.
پاده‌چی: «آسان‌گینه قوتولگنیمگه شُکر»، دېب قیز‌نینگ آته‌سینیکیگه روانه بۉلیبدی. یۉلده اۉز-اۉزیگه: «خیریت، وزیر‌نینگ قۉلیدن اېسن-امان قوتیلدیم»، دېب سېوینیبدی. پاده‌چی قیز‌نینگ آته‌سی قاشیگه کېلیب، او بیلن سلاملشیبدی. او یاقدن-بو یاقدن گپلشیب اۉتیریب، قیزلرنینگ حال-احوالینی سۉربدی. شو کېچه چالنینگ اوییده یاتیب قالیبدی. اېرته‌سیگه اېرته بیلن ایکّاولری آقجرگه جۉنه‌شیبدی.
قیزلرنینگ آته‌سی پاده‌چیگه:
— مېن شو یېرده توره‌من، سېن وزیر آلدیگه بار، — دېبدی.
آقجرلیک پاده‌چی وزیر‌نینگ یانیگه کېلیب:
— بویروغاینگیزنی بجا کېلتیردیم، — دېبدی. وزیر کولیب:
— بلّی، ایشنی مهلتیدن بیر کون ایلگری تمام قیلدینگ. قنده‌ی شرط-شرایط قۉیدینگ؟ — دېب سۉربدی.
— پاده‌چی چال قیزلرینی کۉرگنی کېلدی، — دېب جواب بېریبدی. شو پیتده آته اۉز قیزلری بیلن گپلشماقچی اېکن.
زلفیه آته‌سیگه قره‌ب:
— اگر شاه مېنگه اویلنماقچی بۉلسه، سیزگه قیرق تویه قیمت بها مال بېرسین، ایکّی آپه‌م‌نینگ باشیدن-آیاغیگچه زر تۉکسین، اولرگه یخشی کییملر کیدیرسین، — دېبدی. بو گپ پادشاه‌گه معلوم قیلینیبدی.
پادشاه قیز‌نینگ ایتگنلرینی تۉله-تۉکیس بجا کېلتیریبدی، قیرق کېچه-یو قیرق کوندوز تۉی-تماشالر قیلیب، زلفیه‌نی آلیبدی.
آره‌دن بیر آز وقت اۉتگندن سۉنگ چال-کمپیر کتّه قیزلری نصیبه بیلن گولبهارنی هم اوزه‌تیب، کۉنگیللری تینچیبدی.
کونده‌ن کون، آیدن آی اۉتیب، ییل تۉلیبدی. زلفیه‌‌نینگ توغیش وقتیگه بیر آی قالیبدی. پادشاه خورسندلیکدن هر کونی آوگه چیقر اېکن. زلفیه‌‌نینگ حامله‌دارلیگیدن ایچ-اېتلرینی یېب یورگن پادشاه خاتینلری هر خیل مکر-حیله‌لر اۉیله‌ی باشلبدیلر. پادشاه‌‌نینگ کتّه خاتینی وزیر آته‌سیگه:
— زلفیه یقینده توغه‌دی، اېندی پادشاه بیزگه اعتبار بېرمه‌ی قۉیه‌دی، — دېب حسرت قیلیبدی.
باشقه خاتینلر هم حسرت قیلیشیبدی. شونده وزیر؛
— سیزلر هېچ کیمگه ایتمنگلر، پادشاه هم بیلمسین. زلفیه توغر وقتیده بیر کمپیر تاپیب، دایه قیله‌میز، حسابینی اۉزی تۉغریله‌یدی، — دېبدی.
کونلردن بیر کون زلفیه اېریگه:
— بوگون احوالیم باشقه‌چه، هر خیل سۉزلر بۉله‌یاتگنگه اۉخشه‌یدی، قۉرقه‌من. بوگون سیز آوگه چیقمنگ، — دېگن اېکن، احماق پادشاه زلفیه‌‌نینگ سۉزینی پسند قیلمه‌ی، آوگه چیقیب کېتیبدی. سَلدن سۉنگ زلفیه‌نی تۉلغاق توتیبدی. شو پیتده پادشاه‌‌نینگ الم‌زده خاتینلری بیر مکار کمپیرنی چقیریشیبدی. مکار کمپیر پادشاه‌‌نینگ کتّه خاتینلری بیلن گپنی بیر جایگه قۉییب، زلفیه‌گه:
— چیراغیم، زلفیه، پادشاه خاتینلری تۉلغاق توتگنده کۉزلرینی رۉمال بیلن محکم تنغیب قۉییشه‌دی. سېنینگ هم کۉزینگنی باغلب قۉیسه‌ک یخشی بۉله‌دی، — دېب زلفیه‌‌نینگ ایکّله کۉزینی باغلبدی. زلفیه بیر-بیریدن چیرایلی بیر اۉغیل و بیر قیز توغیبدی، بیر آز بېهوش بۉلیب یاتیبدی.
مکار کمپیر پادشاه خاتینلریگه: «ینگی توققن اېچکی‌نینگ بیر اورغاچی، بیر اېرکک باله‌سینی درّاو تاپیب کېلینگلر»، دېبدی.
قیرق خاتین کمپیر‌نینگ ایتگنینی درّاو بجا کېلتیریبدی. کمپیر بۉلسه ایکّی باله‌نی بیر خلته‌گه سالیب، یه‌شیریب قۉییبدی. زلفیه هوشیگه کېلگنده، کمپیر ایکّی اولاقنی زلفیه‌گه کۉرسه‌تیب:
— باله‌م، خفه بۉلمه، تقدیرینگ شو اېکن، آدم باله‌سی اۉرنیگه، ایکّیته اېچکی باله‌سی توغدینگ: بیری اېرکک، بیری اورغاچی. پادشاه‌‌نینگ پېشانه‌سی شۉر اېکن، — دېب زلفیه‌گه پیچیق قیلیبدی.
زلفیه زار-زار ییغلب، اۉتگن کونلرینی اېسلبدی. قیرق خاتین اېسه تازه سېوینیشیبدی. کمپیر خلته‌ده‌گی ایکّی چقه‌لاقنی کاروانلر اۉته‌دیگن چۉل-بیابانگه اېلتیب تشلبدی. قیرق خاتین پادشاه‌گه خبر اوچون چاپر یوباره توریب اونگه:
— خاتینینگیز توغدی، دېیسن، پادشاه شادلنیب، «نیمه توغدی» دېگنده، ایکّی اېچکی باله‌سی توغدی: بیری اورغاچی، بیری اېرکک دېیسن، — دېب آبدن تعیینلشیبدی.
چاپر باریب، بو خبرنی پادشاه‌گه یېتکزیبدی. بونی اېشیتگن پادشاه غضبلنیب، زلفیه‌نی زندانگه تشله‌تیبدی.
اېندی گپنی باشقه تاماندن اېشیتینگ: یۉلدن اۉته‌یاتگن کاروانلر شوم کمپیر تشلب کېتگن باله‌لرنی کۉریب، حیران بۉلیبدیلر. اولر آره‌سیده بیر کیشی بار اېکن. باله‌لرگه او‌‌‌‌نینگ رحمی کېلیب ایکّله‌سینی آلیب کېتیبدی. تیرناق بېتیگه زار بۉلیب یورگن اېر-خاتین ایکّی باله‌نی یخشیلب پرورش قیله باشلبدی. اولرگه حسن و زهره دېب نام قۉییشیبدی. آیدن آی، ییلدن ییل اۉتیب، حسن بیلن زهره یېتّی یاشگه کیریشیبدی. اسره‌ندی باله‌لرگه آته-آنه جوده بنا قۉییشیب، اولرگه آداب-تعلیم اۉرگه‌تیشیبدی. باله‌لر بو کمبغل عایله‌ده جوده یخشی تربیه آلیب یېتیشیبدیلر. حسن اولغه‌یگه‌ی سری کوچلی، به‌قوّت بۉله‌وېریبدی. کوره‌شده اۉزیدن کتّه‌لرنی هم ییقیته‌دیگن زبردست پالوان بۉلیبدی. او هر ایشنی عهده‌له‌یدیگن تدبیرلی، بهادیر ییگیت بۉلیب یېتیشیبدی. زهره اېسه هنر اۉرگنیب، چیرایلی قالینلر تۉقیدیگن بۉلیبدی. زهره‌‌نینگ تۉقیگن قالینلری بازارده‌گی قالینلردن اۉن چندان قیمت یورر اېکن.
کونلردن بیر کون حسن آته‌سیگه:
— مېنگه بیر یخشی آت، بیر قیلیچ و بیر اۉق-یای آلپب بېرینگ، — دېب یه‌لینیبدی.
آته‌سی اۉغلی‌نینگ ایتگنلرینی آلیب بېریبدی. حسن هر کونی آوگه چیقه‌دیگن بۉلیبدی. اۉشه یورت‌نینگ پادشاه‌سی هم آوگه چیقر اېکن. حسن یاش بۉلسه همکی، کۉپ‌گینه آو قیلر، پادشاه اېسه قوروق قَیتر اېکن. پادشاه بو حادثه‌نی خاتینیگه ایتیب بېرر اېکن.
بیر کونی حسنگه آته‌سی بونده‌ی دېبدی:
— سینگلینگ بیلن ایکّاوینگنی چقه‌لاقلیگینگده چۉلدن تاپیب آلگن اېدیم، ایکّاوینگنی پرورش قیلدیک، منه اېندی کتّه بۉلدیلرینگیز.
شونده حسن آته‌سیگه منّتدارلیک بیلدیریب:
— اېندی سیزلردن باشقه آته-آنه‌میز یۉق. سینگلیم ایکّاویمیز سیز بیلن آنه‌میزگه قۉلیمیزدن کېلگنچه یخشیلیک قیله‌یلیک، — دېبدی.
کونلردن بیر کون حسن آوگه چیقیبدی. پادشاه هم آوگه چیققن اېکن. حسن کۉپ آو قیلیبدی. پادشاه باش وزیری بیلن قوروق قَیتیبدی. بو نرسه پادشاه‌گه الم قیلیب، حسندن:
— اې، باله، نیمه‌گه بو یېرده آو قیله‌سن؟ اۉزینگ کیم‌نینگ اۉغلیسن؟ — دېب سۉربدی. شونده حسن چقه‌لاقلیک وقتیده سینگلیسی ایکّاوینی بیر کاروان تاپیب آلگنیدن تارتیب، سینگلیسی‌نینگ حاضر قالین تا‘قیشگه جوده اوسته بۉلگنیگچه ایتیب بېریبدی.
پادشاه احماق اېکن، هېچ نرسه‌نی اۉیله‌مه‌بدی. اما حلیگی وزیر اۉیلب توریب: «اۉشه باله‌لر اۉلمه‌ی، کتّه بۉلگن اېکن-ده، اۉزی هم خودّی آته‌سیگه اۉخشه‌یدی»، دېب کۉنگلیگه توگیب قۉییبدی و بۉلگن واقعه‌نی باریب قیزی بیلن شوم کمپیرگه ایتیب بېریبدی.
وزیر‌نینگ قیزی جوده عیار اېکن:
— هه، آته، اۉشه باله‌لر خودّی زلفیه‌‌نینگ باله‌لری، — دېبدی. وزیر هم:
— اۉشه‌لر بۉلسه عجب اېمس، — دېبدی.
پادشاه‌‌نینگ باش وزیری، قیرق خاتین، شوم کمپیر کۉپ افسوس قیلیبدیلر.
پادشاه اېرته‌سیگه ینه آوگه چیقیبدی. حسن هم آوگه چیققن اېکن. حسن پادشاه‌نی اوییگه چارلبدی. حسن‌نینگ باقیب کتّه قیلگن آته‌سی پادشاه‌نی یخشی قبول قیلیبدی.
صحبت چارته‌نگ کېلیبدی. پادشاه تورلی واقعه‌لرنی ایتیب بېریبدی. زلفیه تۉغریسیده هم سۉز بۉپتی. حسن بیلن زهره‌نی گپیریبدی. کاروان‌نینگ خاتینی دانا اېکن. او حسنگه قره‌بدی، پادشاه‌گه قره‌بدی، ایکّله‌سی‌نینگ توسینی، قاش-کۉزینی بیر-بیریگه اۉخشه‌تیبدی.
— اې شاهیم، بیر قاشیق قانیمدن کېچسنگیز، بیر گپیم بار ایتسه‌م، — دېبدی.
— کېچدیم، ایت، — دېبدی پادشاه. خاتین گپ باشلبدی:
— اۉزینگیز «مېنینگ قیرق خاتینیم بار اېدی، هېچ قَیسیسی توغمس اېدی»، دېدینگیز. شوندن کېین زلفیه دېگن قیزگه اویلن گنینگیزنی و او‌‌‌‌نینگ ایکّی اېچکی باله‌سی توققنینی ایتدینگیز. مېنیمچه، کونداشلر زلفیه‌نی کۉرالمه‌ی، مکر-حیله بیلن ایکّی باله اۉرنیگه ایکّی اېچکی باله‌سینی کېلتیریب قۉییشگن بۉلسه کېره‌ک. «زلفیه ایکّی اېچکی باله‌سی توغدی»، دېگن گپ یالغان. نخات‌که، آدم اېچکی باله‌سی توغسه. بیز‌نینگ حسن-زهره‌میز خودّی سیزگه اۉخشه‌یدی. زلفیه‌‌نینگ زندانگه سالینگنیگه قنچه وقت بۉلدی؟
— راسه اۉن ایکّی ییل بۉلدی، — دېبدی پادشاه و پېشانه‌سیگه بیر اوریب، «اتّنگ!» دېبدی.
— واقعه‌نی زلفیه‌دن انیقلب سۉرنگ-چی، نیمه دېر اېکن، — دېبدی خاتین.
پادشاه حسننی آلیب اویگه قَیتیبدی. اۉرده‌گه بارگنده زندانباننی چقیریب، زلفیه‌نی زنداندن چیقریب یوباریشگه بویوریبدی. زلفیه‌نی زنداندن آلیب چیقیب پادشاه قاشیگه کېلتیریبدیلر. پادشاه‌گه زلفیه همه واقعاه‌نی بیرمه-بیر ایتیب بېریب ییغلبدی.
شونده حسن آنه‌سی‌نینگ سۉزینی اېشیتیب: «آنه‌میز شو اېکن»، دېب آنه-باله ییغلشیب کۉریشیبدی. سۉنگره پادشاه قیرق خاتینینی چقیریب، بۉلگن واقعه‌نی سوریشتیره باشلبدی. پادشاه‌‌نینگ بیر خاتینی راستگۉی، تۉغری سۉز اېکن، باشقه خاتینلری اونی یامان کۉره‌ر اېکنلر. اۉشه خاتین بوتون سِرنی آچیب تشلبدی. پادشاه غضبلنیب:
— جلّاد! اوّل وزیرنی، کېین قیزینی دارگه آس! — دېبدی. کېین اۉتّیز سکّیز خاتینینی هَیده‌ب یوباریبدی. پادشاه قیرق کېچه-یو قیرق کوندوز تۉی-تماشا قیلیب بېریبدی...
حسن و زهره اېسه اۉز آته-آنه‌لریدن زیاد تربیه‌لب وایه‌گه یېتکزگن کاروانگه و او‌‌‌‌نینگ خاتینیگه مهربانلیک قیلیب، عمر کېچیریشیبدی.
کؤچورب حاضیرلایان:عباس ائلچین