تورک بالاسی TÜRK BALASI

TÜRK DÜNYASI UŞAQ ƏDƏBİYYATI

Kel Bala

+0 BƏYƏN

 

Kel Bala

Bir bar eken, bir cok eken; cok demesi pek gunah eken. Bır kartman bır kurtgadın kel ulı bar eken... Kel bala, bır kun üyden şıkıp ketken...

Ketken ketken bır camidin tubune barıp oturgan. Kısıler camiden şıkıp şıkıp ketkenler. Birov kalgan. Kel baladın canına kelip:
-  Sen bu yerde tonmaysın ma?
dep soragan. Kel bala:
- Cok cok degen, tonmayman.
Kel baladın, aldı artı cırtık bır paltosu bar eken. Kel bala cırtıklardı kösterip, ataga:
-  Men heş tonmayman, cel niyerden kıredi aniyerden şıkadı,
degen. Ata, kel balaga:
-  Aşe paltolardı avusturuyak,
degen. Paltolarındı şıkarıp avusturganlar. Ata, kel balaga:
-  Sen bu yerde tokta, men ayyenge sorap keleyim,
degen. Kart üyge bargan, paltodu bikesine köstergen. Bikesi kızgan, Buna:
- Cırtık tonman böri tondu nevşün avusturasın, cırtık tondan heş suvuk kırmez mi?
degen. Ata, cuvura cuvura camige bargan, bır de karagan kel bala cok ketken...
----------
Kel bala, ketken ketken bır yerge bargan. Koy soyyatırekenler. Kel bala:
-  Ayye, bırtukuy ette maga ber,
degen. Ayye etti torbaga salıp:
-  Mah ulım, pisirip cersin
degen. Etti bergen...
----------
Kel bala, ketken ketken bır üydün aldında turgan. Üyde et asıbıyatırekenler. Kel bala, ketken:
- Kartaba menimde torbamda et bar, menim etimdi de pisiravuy
degen. Kartaba:
- Kel, balam etindi kazanga at,
degen. Etti kazandın işine atganlar. Sonra kel bala:
- Kartaba menim etimdi etler cemesin,
degen. Kartaba:
- Koy balam, etti et cer mi?
degen. Et pisiyatırekende kartaba komşuga bır şiy almaga ketken. Kel bala, kazandakı etlerdi cep cep süyoklardı kazandın işine atgan. Kartaba kelgende karagan etler cok! Kel bala cılamaga baslagan:
-  Etimdi etler cepti, etimdi etler cepti...
Kel bala cılıyatırekende ata kelgen:
- Ne cılaysın balam?
dep soragan. Kel bala:
- Ata etimdi etler cedi,
degen. Ata da:
- Koy balam misapir esitmesin men erten saga bır toklu berirmen,
degen. Erten bolganda tokludu alıp ketken... Aniyerde koyman sıyır kapatıyatırken bırov. Kel bala:
-  Ata menimde bır toklum bar menimkınıde kapatınız ta,
degen. Ata kel baladı üyüne şakırgan cedirgen işirgen catıyatırkende kel bala:
-  Ata menim tokludu sizin koylar cemesin
degen. Anavlar:
-  Koydu koy cer mi? balam
degenler, külgenler kel balaga.
Catganlar. Kel bala özünün toklusunu öltürgen. Anav koydun avzuna kan cakan, anav koydun avuzuna bok cakan, sonra özü ceringe ketip catgan, uyklagan. Tan atkan erte bolgan ataman beraber tokluga karamaga ketkenler. Birde karaganlar tokludu koylar cepti. Kel bala cılagan cılagan... Ata,
-  Koy, balam. Cılama. Saga bır koy bereyim
degen. Kel bala:
-  Cok
degen. Eki koy, üş koy derken tokuz koy alıp ketken kel bala. 
----------
Ketken ketken bir mezardın aldında turgan. Mezarga cenaze komüp ketiyatırkenler. Kel bala ketip bır kisige sorgan:
-  Cenaze kimdin?
Kisi:
-Ölgen nav kisidin kızı edi. Üş kızı bar edi, birovü öldü,
degen. Kel bala kisige:
-  Menimde bır kız kardaşım bar. Üylerine ketsem eski elbiselerindi tilesem berirler mi?
dep soragan. Kisi:
-  Bilmeymen. Üyü niyerde özün sor,
dep üyünü köstergen. Kel bala ketken, ayyege:
- Menimde bir kız kardaşım bar üstü calıngaş. Kızının kayırına elbiselerdi maga ber
depti. Ayye, ketip kızdın elbiselerini kazırlayıp akelgen bergen. Aksamdan sonra kel bala ketken. Mezardı aşkan ölü kızdı kiydirgen, kisidin kapısına tikip salgan. İşkerge kirgen oturgan.
- Menimde bır bacım bar, siyakta, kelmege yaladı
degen. Üydün üken kızı tısgarga şıkkan:
- Kel ta bacım nege yalasın,
degen. Anav kız indemepti. Üydün kiçikiy kızı ketken
- Kel bacım,
degen, kolundan tartkan. Anav kız cıkılavuygan. Kel bala tısgarga şıkkan:
-  Bacımdı öltürdünüz dep cılagan cılagan...
Ata:
-  Cılama ulım, bacındı öltürgen kızdı saga berirmiz,
degen. O kızman bır de ogüz araba bergenler. Kızdı keyşek etgenler, ogüz arabaga mindirip cibergenler...
Kel bala arabaga mingen:
- Cırtık ton
- Cırtık tonga böri ton
-  Böri tonga can süyok
- Can süyokke toklu şak
- Toklu şakka tokuz koy
-Tokuz koyga ölü kız
-  Ölü kızga tiri kız
- haydi yanım kara ögüz deh...
degen, arabadı aydagan ketkenler...

Qaynaq: Nogay Türkleri bülteni


BÖLÜM: Nağıl,