تورک بالاسی TÜRK BALASI

TÜRK DÜNYASI UŞAQ ƏDƏBİYYATI

MERCİMEK HEM AGALARI

+0 BƏYƏN

MERCİMEK HEM AGALARI

V.MOŞKOVun: Наречие Бессарабских гагаузов (1904 yıl) kiyadından

Varmış bir vakıt bir dädu hem bir babu, varmış onnarın iki oolu. Yevermiş dädu oollarnı. Şindi olların uşakları olmuş kalabalık, çifçilik az edärmişlär, dädu babu ihtärlamış. Şindi dädu deer oollarna: “Oollarım bis bakınamaycez, gidin siz taa ii kazanmaa, bän da burda gelinnärlan hem uşaklarnan kalarım da siz da beş-on para kazanırsınız da bakarsınız hem bizi hem uşaklarnızı”. Şindi dädunun oolları giderlar. Çok mu gitmişlär, az mı gitmişlär, üç yıl bir güz gitmişlär da kaybelmişlär. Şindi o dädunun, babu sa aar kalmış, da babunun canı mercimek istemiş. Babu söleer däduya, ani mercimek canı isteer. Gider dädu panayıra da satın alayêr üç tenä mercimek, da getirer babuya. Babu iyer o üç tenä mercimekleri da olayor babunun bir çocuu. Vatiz ederlar o çocuu, adını koyêrlar Mercimek. Da o çocuk pek tez büvärmiş bir gündä, bir yaşında uşak kadar. Geçer irmi gün, çocuk olayor irmi yaşında. Şindi çocuk gidärmiş ahengä siiretmää hem oynamaa da o Mercimeklän çocuklar oynaşırmış da därmişlär: “Senin vardı iki agan da keybeldilär, karıları kaldı hem uşakları”. Mercimek da demiş: “Görerim, bizdä var iki karı hem var uşakları da, ama bilmeerim kimin”. Şindi auşam olayor, Mercimek geler evä da sorayor däduya hem babu-ya: “Büün bän gittim ahengä da çocuklar deer bana, varmış benim iki agam da kaybelmişlär. Bän gidecäm aaramaa onnarı”. Dädu da demiş Mercimää: “Gitmä oolum, zerä sän da kaybelirsin, nicäl agaların kaybeldi”. Mercimek ta demiş: “Bän kaybelmäm”. Sabaa olayor, Mercimek gider çingeneyä da deer: “Yapasın bana bir topuz kırk okadan”. Çingenenin da varmış kırk kalfası, toplayor çingenä kalfalarnı da girişerlar yapmaa topuzu, kırk çokannan düvärmişlär topuzu, kırk gündä bitirmişlär. Şindi gider Mercimek çingeneyä, alayor topuzunu da geler evä da deer babuya: “Yapasın bana bir pita, ama o pitayı oniki türlü hamurlan yuurasın hem sobayı oniki türlü odunnan yakasın da o pitayı o fırına atasın, da o pita piştiynän, bän gidecäm agalarımı aramaa”. Şindi pita pişer, Mercimek alayor pitayı torbasına, topuzu asayor kemerinä, kılıcı da alayor elinä, anasınnan bobasınnan prost olayor. Aalayorlar, sızlayorlar. Mercimek çekeder gitmää. Çok mu gitmiş, az mı gitmiş, oniki yılın, oniki güz gitmiş, oniki su geçmiş, oniki daa geçmiş, baksa, onikinci daayın kenarında var bir bordey. Gider o bordeya, baksa, bordeydä iki pençerä var, baksa o pençerelerä iki adam oturayorlar dişlerinnän duvarlardan saçmaa toplayorlar, elleri da aardında baalı sincirlän. O adamlar hem aalayorlar, hem türkü çalayorlar. O türküyü çalardılar, nekadar işittin, şindiyadan. Şindi Mercimek deer o adamlara: “Ne için siz burada durayorsunus baalı?” O adamlar sa Mercimän agalarıymış da o adamlar deerlar: “Bizi bir zmey baaladı burayı. Avşama gelecek ta seni da baalaycek”. Mercemek ta demiş agalarna: “Ye nerdän annayorsunus siz açan zmey geler?” Agaları da demiş. “Onun var bir topuzu oniki su gelmä hem oniki daa geçmää, ozaman atayor o topuzu da topuz geliyor ileri, bizä haber eder. Ozaman zmeyin anası uyanayor da bizi kölvereyor, da biz birimiz odun yapayorus, birimiz ta su getirer. Zmeyin anası da bir öküz keseyor da biz koyıyoruz kazannara, ateşi yakayorus, da zmeyin anası bizi genä baalayor”. Mercimek agalarınnan tanışmış, annaşmış, agalarnı kolvermiş, kesmişlär bir öküz, pişirmişlär, sofrayı koymuşlar, oturmuşlar iyip içmää hem güyüu sölemää hem beklärmişlär zmey nezaman gelecek. Zmeyin anası da bordeydä uyurmuş, onu kaldırmışlar. Birdä, baksalar, fidannarın yaprakları başlamış silkinmää, da başlamış uuldamaa. Babu uyanmış daayın uultusuna. Mercimek kesmiş babuyu da asmış memelerindän çengelä. Birda baksalar topuz gelmiş, girmiş içeri. Alayor Mercimek zmeyin topuzunu da atayor geri. Topuz zmeyi karşılamış yolda, geçmiş yanından kırk su, kırk ta daa aşırı gitmiş, kırk stınçin erinä girmiş: ölä kuvet varmış Mercimektä. Zmey korkudan yarı yolda kalmış da düşünmüş, da därmiş: “Gitsäm topuzun ardına, topuz pek yırak giti, evä da gitsäm korkayorum”. Demiş: “Gidecäm evä”. Geler zmey evä, evä geldiktän sora, baksa anası kesik memelerindän çengeldä asılı. Öbürleri da konuşayorlar. Zmey korkmuş da bişey dememiş. Çıırayor Mercimek zmeyi ekmek imää. Geler zmey oturayor sofraya. Mercimek ta nekadar kemik çıkarımış hep zmeyin kafasına urumuş kemiklärnan. İyerlar, doyunayorlar, Mercimek keser zmeyi, alayor agalarnı da getirer evä. Dädu babu kardaşlarnın karıları da sevinmişlär, öpüşmüşlär, konuşmuşlar, kırk gün bal yapmışlar, sora da Mercimää evlendirmişlär. Bän da gittiydim düünä, iç içmämisin, gör görmämisin Mercimään düünündä. Da Mercimek ondan kaldı. Masal da bitti.


BÖLÜM: Nağıl,