کئچی ماهنیسیKeçi Mahnısı

Musiqisi Oqtay Zülfüqarovundur

Sözləri Abdulla Şaiqindir

Oxuyur "Aysel" mahnı teatrı

موسیقیسی اوقتای ذوالفقارووندور

سؤزلری عبدالله شایقیندیر

اوخویور "آیسل"ماهنی تئاتری 

Ala-bula boz keçi,

Ay qoşa buynuz keçi!

Yalqız gəzmə, dolanma

Dağa-daşa dırmanma

آلا-بولا بوز کئچی،

آی قوشا بوینوز کئچی!

یالقیز گزمه، دولانما

داغا-داشا دیرمانما

Bir qurd çıxsa qarşına

Sən nə edərsən ona?

Çoban açınca gözün

Qalar iki buynuzun.

بیر قورد چیخاسا قارشینا

سن نه ائدرسن اونا؟

چوبان آچینجا گؤزون

قالار ایکی بوینوزون

یوکله Yüklə

Uyghurlarning büyük ejdadi Oghuzhanning hayati we küreshliri 

 Oghuzname

 Ashundaq bolsun déyishti. Uning turqi mana mundaq (Bu qurning keynige bir Arislanning buqisining resimi sizilghan iken) shundin kéyin shatliqqa muyesser boldi.

Bir küni ayxanning közi yorudi, u bir oghul tughdi. Bu oghulning yüz-chirayi kök idi, éghzi choghdek qizil, közliri hal, chachliri, qashliri qara idi. U hör-perilerdinmu chirayliqraq idi. Bu oghul anisining oghuzini bir qétim émipla, ikkinchilep emmidi. Xam gösh, ash, mey soridi, tili chiqishqa bashlidi. Qiriq kündin kéyin , chong boldi, mangdi, oynidi.

Uning puti buqa putidek, béli böre bélidek, mürisi qara bulghun mürisidek, köksi éyiq köksidek idi. Pütün bedinini qoyuq tük basqan idi. U yilqilargha qaraytti, atlarni minetti, ow owlaytti.

Künler ötüp, tünler ötüp, u yigit boldi, bu chaghda bu yerde bir chong orman bar idi, uningda köp tagh-éqin bar idi. Bu yerde yawayi haywanlar köp bolup, qushlar uchushup yüretti. Bu orman ichide bir chong qi’at bar idi, u mal-charwa we xelqning jénigha zamin bolghan intayin wehshiy bir haywan idi, u el-jama’etke zor jewri-japa keltürgen idi.

 Ana dilim tatlı dilim

 Mariya Çebanova 

Ana Dilim

Ana dilim! Tatlı dilim!

Sän içimä benim girdin!

Seni sevdim bütün üreklän,

Canım doldu gözäl kısmetlän.

Severim pek laflarını,

Severim o meraklıını,

Käämil, şerbet sözlerini

Hem bitkisiz gözelliini.

Açêrsın nicä bir gülcääz

Sän üreemä kanat verersin.

Sesin öter nicä çancaaz

Bucaamızda sevda büüdersin!

Zenginsin, avalıysın,

meraklı gözälsin

Bän var kolay taa söleyim:

Sän bitkisiz kuvet verersin

Büülü, gözäl Ana Dilim!!!

قوْجانینگ آتی 

بیر زامانلاردا بیر اوْبادا پۇقارا قوْجا یاشاپدیر. اوْنۇنگ اۆیتگِشیک آق بدِوی بوْلانلیغی اۆچین، حاتدا تۆچجار بایلارام اوْنگا گؤرۆبیلمزچیلیک إدیپدیرلر. تأجیرلر بۇ آت اۆچین اینگ یوْقاری نیرخ کسیپدیرلر، یؤنه قارری همیشه: "بۇ آت یؤنه بیر آتام دأل-ده، منینگ اۆچین اوْل اینسان. إیسِم، آدام یالی سیزیان دوْستۇنگی هی-ده ساتیپ بوْرمی؟" دیییپ، جوْغاپ بریأن إکن. 
بۇ قوْجا یوْقسۇل بوْلسا-دا، آتینی ساتماغا دؤزمأندیر. گۆنلرده بیر گۆن اوْل بدِوینینگ آت‌یاتاقدا یوْقدۇغینی بیلیپ قالیپدیر. اوْنۇنگ أهلی قوْنگشی-قوْلاملاری ییغنانیشیپ: 
– سن آدامینگ بیدِرِگی إکنینگ. بیز ایرۇ-گیچ شۇ آتینگ گۆرۆم-جۆرۆم إدیلجکدیگینی بیلیأردیک. اوْنی ساتان بوْلسانگ، قوْوی بوْلاردی. بۇ بت‌باغت‌چیلیغینگ اۇلۇسی – دیییپدیرلر. 
قوْجا: – بیله زاتلاری ساماهیللامانگ. دینگه بدِوینگ آت‌یاتاقدا یوْقدۇغینی یاتلادایینگ، وسسالام. بیزینگ بیلیأن زادیمیز-آ دینگه شوْل، قالانلاری دینگه چاقلاما. بیز مۇنۇنگ باغتمی بت‌باغت‌چیلیقمی یا-دا حاییرمی-شرمی نأمه‌دیگینی بیلِمزوْق آخیرین، چۆنکی بۇ دینگه بوْلان واقا. ایندی نأمه بوْلجاغینام بیلیأن یوْق – دیییپدیر. 

Gojanyň aty

 Bir zamanlarda bir obada pukara goja ýaşapdyr. Onuň üýtgeşik ak bedewi bolanlygy üçin, hatda tüçjar baýlaram oňa görübilmezçilik edipdirler. Täjirler bu at üçin iň ýokary nyrh kesipdirler, ýöne garry hemişe: “Bu at ýöne bir atam däl-de, meniň üçin ol ynsan. Eýsem, adam ýaly syzýan dostuňy heý-de satyp bormy?” diýip, jogap berýän eken.

Bu goja ýoksul bolsa-da, atyny satmaga dözmändir. Günlerde bir gün ol bedewiniň atýatakda ýokdugyny bilip galypdyr. Onuň ähli goňşy-golamlary ýygnanyşyp:
– Sen adamyň bideregi ekeniň. Biz iru-giç şu atyň gürüm-jürüm ediljekdigini bilýärdik. Ony satan bolsaň, gowy bolardy. Bu betbagtçylygyň ulusy – diýipdirler.
Goja: – Beýle zatlary samahyllamaň. Diňe bedewiň atýatakda ýokdugyny ýatladaýyň, wessalam. Biziň bilýän zadymyz-a diňe şol, galanlary diňe çaklama. Biz munuň bagtmy betbagtçylykmy ýa-da haýyrmy-şermi nämedigini bilemzok ahyryn, çünki bu diňe bolan waka. Indi näme boljagynam bilýän ýok – diýipdir.

Bäxet

 Gabdulla Tukay  

Kаrаçаç

 İlgеrki zаmаndа Kаrаkаn dеgеn kаn bоluptur. Bir künü Kаrаkаn özünün kоl аstındаgı еldеrdi çаkırıp аlıp:

 -Mеnin surаy turgаn üç surооm bаr. Оşоl surооgо cооp bеrgеn аdаmgа аt bаşındаy аltın bеrеmin,-dеp özünün kаrаmаgındаgı еldеrgе kаbаr kılаt. Kаndın mаmlеkеtindеgi еl çоgulgаndаn kiyin:

 -Birinçi, dünüyödö еmnе tаttuu? Еkinçi, dünüyödö еmnе kаtuu? Üçünçü, dünüyödö еmnе ооr?-dеp еlgе surоо bеrеt.

 Оşоndо bir bаlıkçı çаl:

 -Mеn tаbаmın surооñuzdu. Ubаdаñızdı buzbаsаñız mеnin bir Kаrаçаç dеgеn kızım bаr, mеn üçün оşоl аytıp bеrsе bоlоbu?-dеyt.

 Аndаn Kаrаkаn:

 -Siz üçün kızıñız аytıp bеrsе bоlоt,-dеgеndеn kiyin, еkinçi künü bаlıkçı çаl kızın ееrçitip kеlеt.