
Shayton bilan dehqon
Bir kuni shayton bilan dehqon uchrashib qolibdi, ikkisi bir boyning yerini ijaraga olib dehqonchilik qilmoqchi bo‘lishibdi. Yerni haydab, ekishga tayyorlashibdi. Maslahat bilan jo‘xori ekishibdi. Jo‘xori pishibdi. Ikkisi hosilni bab-baravar bo‘lish to‘g‘risida maslahatlashibdi. Dehqon shaytonga:
— Jo‘ra, sen xohlagan qismingni ol, — debdi. Shayton mo‘ljallab qarasa, jo‘xorining poyasi ko‘p ko‘rinibdi. Tepasiga qarasa, onda-sonda jo‘xori so‘tasi turgan emish. Shayton “Ustki qismini olsam oz, poyasi ko‘p, kel, ko‘pini olayin”, deb o‘ylabdi.
آردینی اوخو/Ardını oxu

Semurg' baxt qushi (multfilm) | Семург бахт куши (мультфильм)l

To'grivoy bilan Egrivoy (O'zbek multfilm)

زمرد و قیمت
(اۉزبېک خلق اېرتهگی)
بیر زمانده کتّه بیر سای بۉییده کیچکینه بیر اوی بۉلهر اېکن. بو اویده چال، اونینگ زمرد دېگن قیزی، اۉگهی آنه و اونینگ قیمت دېگن ارزنده قیزی تورر اېکنلر. کمپیرنینگ زمردنی کۉرگنی کۉزی، آتگنی اۉقی یۉق اېکن. او حدېب قیزنی اوریب، قرغهب، اېرتهدن کېچگچه ایشلهترکن، بېچارهگه بیرپس هم تینچلیک بېرمس اېکن.
زمرد چیرایلی، آدابلی، ملایم، عقللی قیز اېکن. اونی بیر کۉرگن کیشی ینه کۉرسهم دېب آرزو قیلر اېکن. خلص، او جوده عجایب قیز اېکن. قیمت اېسه ایشیاقمس، اینجیق و دماغدار اېکن. اونینگ بوتون کونی اوریش-جنجل و تۉپالان بیلن اۉتر اېکن.
زمرد اېرته بیلن بروقت کۉزهسینی کۉتریب، سای یاقهلب بولاق باشیگه باررکن، یۉلده اوچرهگن لاله گُللر باشلرینی اېگیب، اونگه سلام بېررکنلر. زمرد میسهلر اوستیده اۉتیریب دَم آلگنیده گُللر اونی آلقیشلر، بلبللر قووانیب اونگه حکایهلر ایتیب بېررکنلر.
آردینی اوخو/Ardını oxu

Zumrad va Qimmat
(O'zbek xalq ertagi)
Bir zamonda katta bir soy bo‘yida kichkina bir uy bo‘lar ekan. Bu uyda chol, uning Zumrad degan qizi, o‘gay ona va uning Qimmat degan arzanda qizi turar ekanlar. Kampirning Zumradni ko‘rgani ko‘zi, otgani o‘qi yo‘q ekan. U hadeb qizni urib, qarg‘ab, ertadan kechgacha ishlatarkan, bechoraga birpas ham tinchlik bermas ekan.
Zumrad chiroyli, odobli, muloyim, aqlli qiz ekan. Uni bir ko‘rgan kishi yana ko‘rsam deb orzu qilar ekan. Xullas, u juda ajoyib qiz ekan. Qimmat esa ishyoqmas, injiq va dimog‘dor ekan. Uning butun kuni urish-janjal va to‘polon bilan o‘tar ekan.
Zumrad erta bilan barvaqt ko‘zasini ko‘tarib, soy yoqalab buloq boshiga borarkan, yo‘lda uchragan lola gullar boshlarini egib, unga salom berarkanlar. Zumrad maysalar ustida o‘tirib dam olganida gullar uni olqishlar, bulbullar quvonib unga hikoyalar aytib berarkanlar.
آردینی اوخو/Ardını oxu

Non va tilla
Bir bor ekan, bir yo‘q ekan, O‘ktam degan bir kambag‘al dehqon bor ekan. Bir parcha non topsam, deb erta-yu kech ishlar ekan, bo‘sh qolsa qani endi davlat topib olsam-u, boyib ketsam, deb hayol surar ekan.
Kunlardan bir kun O‘ktam, daraxt tagiga o‘tirib: “Olloh menga bir kuch bersa-yu, qo‘limni nimaga ursam, o‘sha narsa tillaga aylanib qolaversa, ana ushanda og‘ir mehnatdan qutulib, farovon hayot kechirgan bo‘lar edim”, ̶ deya hayol sura boshlabdi.
آردینی اوخو/Ardını oxu


فیل بیلن میمون
بیر کونی اۉرمانده فیل بیلن میمون بحثلشیب قالیشیبدی.
–مېن کتّهمن. کوچیم هم کۉپ. درختلرنی ایلدیزی بیلن قۉپاریب تشلهی آلهمن. سېنینگ قۉلینگدن نیمه کېلهدی؟
–مېن سېندن کۉره چقّانمن. ایستهگن درختگه چیقه آلهمن. درختنینگ شاخیگه دُمیم بیلن آسیلیب اۉینهیمن. سېن شوندهی قیله آلهسنمی؟
اولر اۉزلرینی مهقتهب، بیر-بیرینی یېرگه اوریب زېریکیشیبدی. نهایت بو مسألهنی اجریم قیلیب بېریش اوچون اوکّینینگ آلدیگه باریشیبدی.
–بیزنینگ فکریمیز بیر جایدن چیقمهیپتی. قنی، خالص ایت-چی، کوچ یخشیمی، اېپچیللیکمی؟ – دېب سۉرهشیبدی.
آردینی اوخو/Ardını oxu

Uzoq-uzoq o’tmishda bir go’zal ayol qirol saroyida deraza yonida kashta tikib o’tirar edi.
Bu Qirolicha ekan. U oq matoga gullar tikar va o’ylardi: «Agar mening jajji qizalog’im bo’lganida qanchalar baxtli bo’lar edim!» U mudrab barmog’iga igna sanchib olibdi va uch tomchi qoni matoga tomibdi. «Mening qizalog’imning lablari qondek qizil, tanasi qordek oppoq, sochlari mum-dek tim qora bo’lsa, qanday go’zal bo’lar edi u», – o’ylar edi Qirolicha.
Vaqt o’tib Qirolicha qiz ko’rdi va u onasi orzu qilganidek juda go’zal edi. Baxtiyor Qirolicha qiziga Oppog’oy deb ism qo’ydi. Ammo Qirolicha juda betob edi va qizi hali yosh chog’ida olamdan o’tibdi. Oppog’oyning otasi – Qirol ancha vaqtgacha juda qayg’urdi va yolg’iz yashadi. Va, nihoyat, qirol yana uylandi va bu qirollikda katta bayram bo’ldi.
آردینی اوخو/Ardını oxu

Bo’ri va yetti uloqcha
آردینی اوخو/Ardını oxu

Dehqon bilan Ayiq
Bir bor ekan, bir yo’q ekan, bir dehqon bo’lgan ekan. Uning uyi o’rmon etagidagi qishloqda ekan. Dehqonning birgina sadoqatli otidan boshqa hech kimi yo’q ekan.
O’rmonda esa bir ayiq yashar ekan. O’sha ayiq kattagina bir to’nkaga o’tirib olib, payraha yulishni yaxshi ko’rar ekan. Ora – chora bo’kirib ashula ham aytarkan.
Bir kuni dehqonbobo sholg’om ekish uchun dalada xirgoyi qilib, yer hayday boshlabdi. Uning ovozini eshitgan ayiq to’nkasini quchog’iga olganicha dala tomon yo’l olibdi. Borib dehqonga o’shqira boshlabdi:
— Hoy chol, nega to’nka o’yinimni buzyapsan? Hozir seni majag’lab tashlayman!
— Unday qilma, ayiqpolvon. Kel, yaxshisi birga sholg’om ekaylik. Hosil yetilgandan so’ng esa menga uning ostki qismi bo’laqolsin, senga esa ustkisi, — debdi dehqon.
— Xo’p, mayli. Faqat o’zing ishla, men esa to’nkamda o’tirib tomosha qilaman.
آردینی اوخو/Ardını oxu

Askar bola
Chingiz Aytmatov
U besh yoshlarida otasini birinchi marta kinoda ko‘rdi.
Bu voqea har yili sovxozning jun qirqimi o‘tkaziladigan o‘sha katta qocharida sodir bo‘lgan edi. Qochar shifer bilan yopilgan, u shundoqqina adirning etagida, yo‘l yoqasida joylashgan bo‘lib, uzoqdan oqarib ko‘rinib turardi.
Avvalbek bu yerga onasiga ergashib o‘ynab kelardi. Onasi, Jiyangul, sovxozning aloqa bo‘limida telefonistka edi. Har yili qirqim mavsumi boshlangach, u qirqim punktiga yordamchi bo‘lib ishga joylashardi. Buning uchun Jiyangul o‘zining otpuskasini va ekish, qo‘zilatish mavsumida kommutatorda kechayu kunduz ish vaqtidan tashqari ishlaganligi uchun beriladigan dam olish kunlarini ham olib, bu yerda ham qirqimning to oxirgi kunlarigacha tinim bilmay mehnat qilar edi. Jun qirqishga haq to‘lash ishbay asosida bo‘lib, yaxshigina daromad olish mumkin edi. Eri urushda o‘lgan bir bechora beva uchun har bir tiyinning o‘z o‘rni bor-da axir! Haliyam oila katta emas, ular nihoyati ikki jon: o‘zi-yu, bolasi. Baribir kattami-kichikmi, oila oila-da: oziq-ovqat, o‘tin-cho‘p, kiyim-kechak va yana allaqanday narsalar deganday, hammasini o‘z vaqtida g‘amlab qo‘yish kerak.
Tashlab ketadigan kishisi bo‘lmaganligi uchun Jiyangul o‘g‘lini ham o‘zi bilan birga ishga olib borardi. U esa bu yerda qirqimchilar va cho‘ponlarning o‘zi tengi kir-chir bosgan bolalari va pahmoq yungli cho‘pon iti bilan kuni bo‘yi chopqillab o‘ynagani-o‘ynagan edi.
آردینی اوخو/Ardını oxu