​

Seyid Əzim Şirvani

(1835-1888)

Eşşək və arılar

Bir neçə kəndi gördü bir eşşək, 
Arılar onda işləyir bişək. 
Gördü bir xaneyi-müqəddəs var, 
Beyti-şeşguşə içrə çox kəs var. 
Padşahın hüzuruna getdi, 
Şahi-yəsubdən sual etdi. 
Dedi: - Bu kənddə nədir məqsud 
Saz olur gündə nayü bərbətü ud? 
Sizə hasil nədir bu qovğadən? 
Vaqif eylə məni bu mənadən. 
Dedi: - Biz səbzəyə olub çirə, 
Edərik cəm kəndiyə şirə. 
Dedi eşşək ki, yəni şirə nədir? 
Olmusuz səbzi üzrə “çirə” nədir? 
Bir qədər bal dadızdılar eşəgə. 
Yedi eşşək çü balı, düşdü şəkə. 
Düşdü bir fikrə eşşəgi-nadan 
Ta gedib otlasın o da qalqan, 
Gəlibən çəksin arı tək şirə, 
Könlünü verdi fikrü tədbirə. 
Yedi qalğanı, gəldi saldı peyin – 
Ki, iyindən tutuldu başü beyin. 
İylədi, daddı, gördü bal deyil, 
Yediyi balə bu misal deyil. 
Kəndiyə gəldi vurdu bir şıllaq, 
Arıları dağıtdı ol sərsaq. 
Gördü bir ayrı arı bu halı, 
Arılardan soruşdu əhvalı, 
Dedi: - Kəşf eylə, nə bəladır bu, 
Nə müsibət, nə macəradır bu? 
Dedi bir arı arıya: - Ari, 
Biz bu yolda itirmişik ari. 
Eşşəyə bal dadızmışıq qafil, 
Olmuşuq fəzlü əqldən cahil. 
Bu qəmü dərdə mübtəla olduq, 
Sahibi-möhnətü bəla olduq. 
Eşşəyə bal dadızsa hər kəs bal, 
Dağılır xanəsi onun bu misal. 
Seyyida, elmi açma nadanə - 
Ki, düşərsən cahanda nöqsanə. 
Çəkmə kamayi-şeri bazarə, 
Gövhəri ərz elə xiridarə 
Nə bilir dürr qədrini əllaf, 
Yoxdu bazari-dəhrdə sərraf.

آذربایجان

  اود اورکلی ، اود نفسلی دیاریمسان 

  اوجاغینا جانیم قوربان ، آذربایجان !‌

  ازیلسن ده ، اَییلمه‌ین ووقاریمسان 

  بو چاغینا جانیم قوربان ، آذربایجان ! 

  ساواش‌لاردان آلنی‌آچیق چیخان زامان 

  تاریخ‌لره باغیشلادین نئچه قوربان. 

  هر قونشودا بیر پارچاسی اسیر قالان 

  تورپاغینا جانیم قوربان ، آذربایجان ! 

  نئچه گیزلی ثروت یاتیر قوجاغیندا ، 

  نئچه اؤلکه اود آپاریر اوجاغیندان . 

  آزادلیغین آل رمزی وار بایراغیندا 

  بایراغینا جانیم قوربان ، آذربایجان ! 

  هر اوغورون گله‌جگه بیر یول آچیر ، 

  هر دوست ائله خوش نیتین ایشیق ساچیر . 

  هر میلّته ، هر مذهبه ایستی ، آچیق 

  قوجاغینا جانیم قوربان ، آذربایجان ! 

نریمان حسن‌زاده

Sərdar Zeynal

 “Xocalı”

​Gözləyib, gizləyib zaman sirrini,

Dəyişib dünyanın işi,amalı.

Deyəsən, yetişir qiyamət günü,

Vədəsiz küləklər əsir, Xocalı!

Sərt gəldi fevralın 26 –sı,

Al qana qərq oldu bulaqlarda su,

Qəfildən quruldu bir yurdun yası,

Bir kəsə çatmadı səsim Xocalı!

Od yağdı, el düşdü, küyə, təşvişə,

Nalələr,fəryadlar dirəndi ərşə,

Allah da baxmadı bu haqsız işə,

Titrədik biz əsim –əsim, Xocalı!

Əzəldən əl atıb böhtana, şərə,

Çaqqallar toplaşıb güc gəlir şirə,

Matəmə büründü yurd birdən -birə,

Ötüşdü bir qəmli nəsim, Xocalı!

Nə görüb, nələri çəkməyib başın,

Od tutdu o gecə torpağın, daşın,

Dul qalmış gəlinin gözünün yaşın,

Bəs necə qurudum, kəsim, Xocalı!

Dinmirəm gözümdə gilələnir yaş,

Yadıma düşdükcə o gün, o savaş,

Qız ana itirdi, qardaşı qardaş,

Mən necə kiriyim, susum, Xocalı!

Söyləsəm, bu dərdim dağlardan ağır,

Namərdlər yoluma daş dığırladır,

Dağıldın kəndbəkənd, çadırbaçadır,

Bəs kimdən inciyim, küsüm, Xocalı

Uyuyan kəsləri yuxudan ayılt,

Qəlbimdə alışan həsrəti soyut,

Qayıt, sən yenidən özünə qayıt,

Bu sevinc qoy olsun bəsim, Xocalı!

چوْپان و پاتیشا 

آمان کِکیلوْو

قادیم واغت بیر غاریپ، 
سیغیر چوْپان بوْلۇپدیر؛ 
قیرق یاشینا باراندا،
اوْل بیر عایال آلیپدیر. 
عایالی هم اؤزی دک 
یۇردۇنگ بللی غاریبی؛ 
ایکیسی‌نینگ بوْلۇپدیر- 
نه غاللاسی، نه قابی. 
اوْجۇق-بۇجۇق آلدیلار، 
یاشانسوْنگلار دؤرت-بأش ییل؛ 
بیر سۆمله‌گه سالماغا 
کؤمکلشدی غاریپ ایل. 
ایکی قوْتۇر گچیدی 
بۇ چوْپانینگ بار مالی؛ 
شوْل گچیلِنگ سۆیدۆندن 
قۇرت ادیأردی عایالی. 
ادن قۇردۇن اندیغان 
تام اۆستۆنده سریأرمیش؛ 
أهیم ادیپ ایت-قۇشدان، 
گۆنده باریپ گؤریأرمیش. 
تیز واغتدان دۇییار-دا 
آزالیانین قۇردۇنینگ؛ 
دیقغات بیلن گؤزلیأر 
سبأبینی اوْل مۇنۇنگ.