تورک بالاسی TÜRK BALASI

TÜRK DÜNYASI UŞAQ ƏDƏBİYYATI

Kəndli və ilan

+0 BƏYƏN




Kəndli və ilan



Mikayıl Müşfiq

Qaranlıq örtülərin 
İçində dərin-dərin 
Uyuyan yorğun gecə 
Xoruzlar ötüşüncə, 
Diksinərək oyandı, 
Yandı dan yeri, yandı. 
Ulduzlar axdı keçdi, 
Həsrətlə baxdı keçdi. 
Kirəmidləri bayquş 
Qanadından qoyulmuş 
Daxmalar üzə çıxdı, 
Yollar gündüzə çıxdı. 
Ağaclar sərin-sərin 
Əsən xəfif yellərin 
Titrədi nəfəsiylə. 
Quşların nəğməsiylə 
Ətirlədi hər yeri 
Sabahın çiçəkləri. 
Kənddə ucaldı səslər; 
Qalxdı, alçaldı səslər. 
Həyat bir qanad çaldı, 
Kəndi səs-səmir aldı, 
Qalxdı çoban ayağa, 
Sürünü yaydı dağa; 
Çaldı bir incə bəstə. 
Kəndlilər dəstə-dəstə 
Kənddən uzaqlaşdılar; 
Əkinə yaqlaşdılar. 



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Şeir,

Handuğas yırı

+0 BƏYƏN

Һандуғас йыры/Факиһа ТУҒЫҘБАЕВА

Handuğas yırı

Fakiha TUĞIŹBAYeVA


Handuğas, barıp yetkäs tä
Hindostanğa qışlarğa,
Höyläne Tıwğan ilkäyye
Xaqında bar qoştarğa.
Tıwğan ilem — Başqortostan,
Telem asıldı hayrap
Baqsahında şäp malayźıñ,
İseme unıñ — Ayrat.
Ayrat menän beź yäy buyı
Säyäxättärźä buldıq,
Başqortostanıbıź buylap 
Yulıbıźźa gel uñdıq.



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Şeir,

فیل بیلن میمون

+0 BƏYƏN








 

فیل بیلن میمون

بیر کونی اۉرمانده فیل بیلن میمون بحثلشیب قالیشیبدی.

مېن کتّه‌من. کوچیم هم کۉپ. درختلرنی ایلدیزی بیلن قۉپاریب تشله‌ی آله‌من. سېنینگ قۉلینگدن نیمه‌ کېله‌دی؟

مېن سېندن کۉره‌ چقّانمن. ایسته‌گن درختگه چیقه آله‌من. درخت‌نینگ شاخیگه دُمیم بیلن آسیلیب اۉینه‌یمن. سېن شونده‌ی قیله آله‌سنمی؟

اولر اۉزلرینی مه‌قته‌ب، بیر-بیرینی یېرگه اوریب زېریکیشیبدی. نهایت بو مسأله‌نی اجریم قیلیب بېریش اوچون اوکّی‌نینگ آلدیگه باریشیبدی.

بیز‌نینگ فکریمیز بیر جایدن چیقمه‌یپتی. قنی، خالص ایت-چی، کوچ یخشیمی، اېپچیللیکمی؟ – دېب سۉره‌شیبدی.



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Nağıl,

ذهن لی چاغالار

+0 BƏYƏN



کتابینگ آدی: ذهن لی چاغالار(غیسغه اخلاقی ارته‌کی‌لر)
ترجمه ادن : حاجی قلی یولداش
ناشر و چاپه برن: کتاب و قرطاسیه فروشی خیرالدین
نشر تاریخی: 1392 هجری شمسی ییلی
چاپ نوبتی: بیرینجی
چاپ یری: مطبع بشارت، کابل،افغانستان
چاپ ییلی: 1392
چاپ سانی: 1000

یوکله/Yüklə





BÖLÜM: Kitab Yüklə,

SAS TAVUĞUN TƏLƏNGİ

+0 BƏYƏN

SAS TAVUĞUN TƏLƏNGİ

Var idi, yox idi, bir avcı vardı. Günnərin birində çəmdə av edərkən ruzgarların uçura-uçura gətidigi bir quş tələngi tapdı.Tələng elə gözəldi, elə gözəldi, avcı ömründə belə qayət suslı bir gözəl nəsnə görməmişdi. Tələngi durmadan padşaha apardı. Padşah xəstə idi. Dedi qoy qəlbi şad olsun. Padşah çox bəgəndi təlnəgi. Avcıya ənəm verdi. Loğmanlar bildirdilər ki, padşah həmin quşun ətindən yeyən kimi sağalacaq. Vəzir dedi: - Əsl avcı olduğunu və onun hansı məmləkətdə yaşadığını üç gündə bildirməlisən. Bildirməsən boynun vurulacaqdır. Avcı qəmli halda evə dönər.



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Nağıl,

Ata osuyatı

+0 BƏYƏN


Ata osuyatı

  İlgeri bir bardar adamdın balası üylönmökçü bolot. Atasına "üylönöm" dese:

"Balam üç kündük saparga çıgıp kel. El kör, jer kör. Atañ barda el taanı, atıñ barda jer taanı", - dep mıktı attı tandap, kurjundun eki közün toltura dildeni salıp saparga attanat. 

Jolunan sakalı appak karıya jolugat. 



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Nağıl,

تولکو حجّه گئدیر

+0 BƏYƏN

تولکو حجّه گئدیر

عبداله شایق

 1

تولکو قوجالمیش ایدی،
شیکاردان قالمیش ایدی
.
اوو کئچمیردی الینه،
ات دَیمیردی دیلینه
.
هفته‌لرله قالیب آج،
دولانیردی یالاواج
.
اووا باتمیردی دیشینه،
یامان کئچیردی ایشی
گونو اولموشدو قارا،
دوشوندو، تاپدی چارا
:
تسبئح آلدی الینه،
شال باغلادی بئلینه،
آیاقلاریندا چاریق،
باشیندا تیرمه ساریق،
چیینینده آتلاز عبا،
الینده زوربا عصا
.
آغلاییردی، گئدیردی،
چؤللری سئیر ائدیردی؛
اولموشدو مؤمین بنده
چاتدی بؤیوک بیر کنده
.



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Şeir,

Tülkü həccə gedir

+0 BƏYƏN


Tülkü həccə gedir

Abdulla Şaiq

Tülkü qocalmış idi, 
Şikardan qalmış idi. 
Ov keçmirdi əlinə, 
Ət dəymirdi dilinə. 
Həftələrlə qalıb ac, 
Dolanırdı yalavac. 
Ova batmırdı dişi, 
Yaman keçirdi işi 
Günü olmuşdu qara, 
Düşündü, tapdı çara:



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Şeir,

عالم صبیان (درگی)

+0 BƏYƏN



عالم صبیان (درگی)

"عالم صبیان"- 1906-1912 ایللرینده  قیریمتاتار دیلینده،باغچا‌سارای‌دا چیخان اوشاق درگی‌سی ایدی. "اوشاقلار دونیاسی" آنلامیندا اولان " عالم صبیان"، اسماعیل قاسپرالی‌نین مطبعه‌سینده، "ترجمان" قزئتی‌نین علاوه‌سی اولاراق باسیلیب نشر ائدیلیردی. روسیه تورکلری‌نین ایلک اوشاق درگی‌سی اولان "عالم صبیان" دا، گولونج حکایه‌لر، تاپماجالار، ناغیل‌لار و چئشیدلی یازیلاری اوخوماق اولاردی. بونلار هم اوشاقلار هم ده موعلّیملرین فایدالانماسی اوچون ایدی.

"عالم صبیان"، اوشاق درگیسی‌نین 1911.نجی ایلینده چیخان ساییلاری(PDF)؛ Alemi-sibyan çocuk dergisinin,1911-ci yılında çıkan sayıları 

 یازان : عباس ائلچین شنبه ۱۳۹۸/۰۳/۱۸ 



BÖLÜM: Kitab yüklə,

کؤشکی بالابان

+0 BƏYƏN
کؤشکی بالابان 

کؤشکی بالابان - آذربایجاندا ان چوخ یازقاباغی (بایرام‌قاباغی) گونلرده اساساً اوشاق و گنجلر آراسیندا، گئنیش شکیلده اوینانیلان قدیم اویونلاریندان بیریدیر. 

عومومی معلومات
بیر مودّت بوندان اوّل بایرام‌قاباغی گونلرده، شنلیکلرده، ییغینجاقلاردا آذربایجا‌نین چوخ یئرلرینده، خوصوصاً آراز چایی قیراقلاریندا بؤیوک یاشلی اوشاقلار و جاوانلار دسته-دسته توپلانیب کؤشکی بالابان اویونونو اوینایاردیلار. 


آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Xalq oyunları,

Xuca Nasretdin mäzäkläre

+0 BƏYƏN


 



Xuca Nasretdin mäzäkläre
Berençe bülek


XANNIÑ YaVIZLIĞINA CAVAP
Bervaqıt yavız xan salım cıyuçısınıñ eşen tikşerergä kereşkän. Anıñ xalıqtan salımnı az cıywın, kenägägä döres yazıp barmavın belgäç, xan bik yaman qotırınğan häm salım cıyuçısın isäp-xisap kenägälären aşap beterergä mäcbür itkän. Üzen törmägä yaptırğan. Şunnan son, xan salım cıyuçı itep Xuca Nasretdinnı bilgelägän.
Ber qadär vaqıt ütkäç, xan Xucanı da çaqırtqan häm "isäp-xisap kenägälären dä alıp kilsen", - dip ämer birgän. Xucanıñ, isäp-xisap eşlären kenägägä yazmıyça, yuqa ğına itep kölgä kümep peşergän töçe ikmäkkä yazğanın kürgäç, xannıñ, bik açwı kilgän:
- Sin närsägä yazğansıñ! Bezneñ, ildä käğaz’ yukmıni? - dip qıçqırğan.
- Dan bulsın xanğa, min sineñ açulanaçağıñnı häm miña da kenägälär aşataçağıñnı aldan uq belep tordım. Vöxetsezlekkä qarşı, min sineñ elekke salım cıyuçıñ kebek kenägälär aşıy almıym. Şunıñ öçen tiyeşle çaranı aldan uq kürep kildem, - digän Xuca.



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Gülməcə,

Kim kúshti?

+0 BƏYƏN



Kim kúshti?

/upd/2015/0924/14430351475602f80b185e82.40523233.jpg

Erte, erte, erte eken, 
Eshki júni bórte eken. 
Qyrǵaýyly qyzyl eken. 
Quıryq júni uzyn eken. 
Qyrǵaýyly qyrqyldap, 
Jaltyr muzǵa syrtyldap, 
Alshaıa kelip qonypty, 
SHaty aırylyp qalypty. 
Qısaıa jatyp qyrǵaýyl 
Sonda muzdan surapty: 
-  Muz, muz, sen neden kúshti boldyń? 
-  Men kúshti bolsam, baýyrymdy jańbyrǵa testirmes edim. 



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Nağıl,

Patshanyń qyzy nege baqytsyz

+0 BƏYƏN



Patshanyń qyzy nege baqytsyz

/upd/2015/0930/1443550355560ad493a70046.25147873.png

    Ertede patshanyń eki qyzy bolypty. Patsha eki qyzyn da jaqsy kórip, qolynan kelgenshe olardy eshteńedenqaqpaı, qalaǵandaryn jasap, aıtqandaryn eki etpeýge tyrysady eken. Degenmende, eki qyz óse kele minezderi ózgere bastapty. Bir kúni bilimdi bir adam patshaǵa qonaqqa kelipti. Patshanyń qaıǵyly túrin kórip, sebebin surapty. Patsha: «E-e-e… surama, kúlmeıtin bir qyzym bar, dertin eshkim bilmeıdi»-deıdi. «Patsham, ruqsat etseń, saraıyńyzǵa qonaq bolaıyn. Múmkin qyzyńyzdyń qaıǵysynyń sebebin tabarmyn», — deıdi jolaýshy.Patsha qýana ruqsat etipti. 



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Nağıl,

اویغورجا-تورکجه ان گؤزل حئیوان ناغیللاری

+0 BƏYƏN


اویغورجا-تورکجه

ان گؤزل حئیوان ناغیللاری

Türkçe-Uygurca

En güzel Hayvan hikayeleri


Yüklə-یوکله




BÖLÜM: Kitab Yüklə,

بارماق اویونو

+0 BƏYƏN

 

بارماق اویونو

بارماق اویونو - آذربایجاندا ان چوخ یازقاباغی (بایرام قاباغی) گونلرده اساساً اوشاق و گنجلر آراسیندا، گئنیش شکیلده اوینانیلان قدیم اویونلاریندان بیریدیر.

عومومی معلومات

بو اویون بعضی بؤلگه‌لرده "ساناما" ،"بارماق سانادی"، بعضی بؤلگه‌لرده ایسه "ایینه-ایینه" آدلاندیریلسادا اساساً "بارماق اویونو" آدلاندیریلیر.



آردینی اوخو/Ardını oxu

BÖLÜM: Xalq oyunları,